Κορωνοϊός 2019 (2019-nCoV)
Ένα καινούριο στέλεχος της ομάδας ιών Corona ανιχνεύθηκε τέλη του 2019, όπως έχει γίνει ευρέως γνωστό, ως υπαίτιο εκατοντάδων κρουσμάτων σοβαρής αναπνευστικής λοίμωξης που πρωτοεμφανίστηκε στο Wuhan, μια επαρχία της Κίνας.
Από τις επιδημιολογικές μελέτες που ακολούθησαν συνδέθηκαν τα περιστατικά με μια συγκεκριμένη αγορά τροφίμων, που πραγματεύεται ζωικά είδη ζωντανά και μη (φίδια, νυχτερίδες κ.α.) και θαλασσινά.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε κατευθυντήριες οδηγίες προς υιοθέτηση μέτρων προφύλαξης έναντι της μόλυνσης από τον 2019-nCoV και εξάπλωσής του και προσδιορίζει ποια άτομα με συμπτώματα γρίπης χρήζουν άμεσης παρακολούθησης και ελέγχου σε ειδικά ερευνητικά κέντρα.
Στην Ελλάδα το κέντρο που αναλαμβάνει να εφαρμόσει διαγνωστικό μοριακό έλεγχο σε περιπτώσεις ύποπτων επικείμενων κρουσμάτων είναι το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ. Ο χαρακτηρισμός ενός περιστατικού ως ύποπτου γίνεται από ιατρικούς φορείς (ΕΟΔΥ) με βάση την κλινική εικόνα και το ιστορικό του νοσούντα από αναπνευστική λοίμωξη.
Απαραιτήτως, θα πρέπει να αποσταλεί στο Ε.Ι. Παστέρ έγγραφη γνωμοδότηση από τον ΕΟΔΥ για την πραγματοποίηση της εργαστηριακής εξέτασης, μετά από συνεννόηση του ενδιαφερόμενου με το αρμόδιο γραφείο του ΕΟΔΥ. (Στοιχεία επικοινωνίας ΕΟΔΥ: 210 5212000/ 210 5212054 και στην ιστοσελίδα: https://eody.gov.gr)
Ο Συνεταιρισμός Εργαστηριακών Ιατρών Medisyn αφουγκράζεται τις νέες ανάγκες που πιθανόν να προκύψουν σύντομα και στη χώρα μας και βρίσκεται ήδη σε περαιτέρω αναζήτηση διαγνωστικών προτάσεων για την έγκαιρη διάγνωση της νέας νόσου, η οποία όπως αποδεικνύεται κινείται με ταχείς ρυθμούς.
Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε για τους κορωνοϊούς.
Οι κορωνοϊοί είναι μια μεγάλη ομάδα RNA ιών που πήραν την ονομασία τους από την χαρακτηριστική κορώνα (στέμμα) που εμφανίζουν στην ηλεκτρονική μικροσκόπηση.
Πόσο επικίνδυνοι είναι;
Ενοχοποιούνται για την πρόκληση ποικίλης σοβαρότητας λοίμωξης που κυμαίνεται από εικόνα απλού κρυολογήματος μέχρι και σοβαρής αναπνευστικής νόσου (βρογχίτιδα, πνευμονία). Σε ασθενείς με κλονισμένο ανοσοποιητικό σύστημα ή στους οποίους προϋπάρχει και άλλη νόσος μπορεί να αποβεί η λοίμωξη επικίνδυνη έως και μοιραία, όπως συμβαίνει εξάλλου και σε περιπτώσεις άλλων ιογενών λοιμώξεων.
Στην ομάδα αυτή ανήκουν και οι ιοί SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) και MERS (Middle East Respiratory Syndrome) που εμφάνισαν έξαρση το 2002 και 2012 αντίστοιχα.
Είναι συχνές οι λοιμώξεις από αυτούς;
Οι ιοί αυτοί είναι ευρέως διαδεδομένοι ανάμεσα στα θηλαστικά και στα πτηνά, με τις νυχτερίδες να αποτελούν τον ξενιστή μεγάλης ποικιλίας γονοτύπων.
Πότε έχουμε εξάρσεις των λοιμώξεων από κορωνοϊούς;
Στα εύκρατα κλίματα οι αναπνευστικές λοιμώξεις από κορωνοϊούς εμφανίζονται κυρίως το χειμώνα, με λιγότερο συχνά κρούσματα το φθινόπωρο ή την άνοιξη.
Πώς εξαπλώνεται ο ιός;
Αυτός ο ιός πιθανώς αρχικά προέκυψε από μια ζωική πηγή, αλλά τώρα φαίνεται να εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μερικοί ιοί είναι εξαιρετικά μεταδοτικοί (όπως ο ιός της ιλαράς), ενώ άλλοι ιοί είναι λιγότερο.
Μεταδίδονται κυρίως μέσω αεροσταγονιδίων (βήχας, πτάρνισμα) ή άμεσης επαφής χεριών με χέρια ή επιφάνειες αντικειμένων με επιμολυσμένες εκκρίσεις (μύτης, πτύελα) και επακόλουθο άγγιγμα μύτης ή στόματος.
Ποια είναι τα συμπτώματα και οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει το Novel Coronavirus 2019;
Τα τρέχοντα συμπτώματα που αναφέρθηκαν σε ασθενείς με 2019-nCoV περιλαμβάνουν ήπια έως σοβαρή αναπνευστική λοίμωξη με πυρετό, βήχα δυσκολία στην αναπνοή.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται κυρίως από την κλινική εικόνα και το ιστορικό του ασθενούς. Αν κρίνεται απαραίτητο στη διαγνωστική φαρέτρα μας συμπεριλαμβάνονται και εργαστηριακές πρακτικές (ανοσολογικές δοκιμασίες και μοριακός έλεγχος).
Υπάρχει θεραπεία;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αντι-ιϊκή θεραπεία. Η θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει συμπτωματική αγωγή (ανάπαυση, εξασφάλιση επαρκούς ενυδάτωσης/ σίτισης, αντιπυρετική αγωγή) και αντιμετώπιση επιπλοκών αν υπάρχουν. Δεν έχει τεκμηριωθεί η αποτελεσματικότητα αντι-ιϊκών φαρμάκων.
Υπάρχει εμβόλιο;
Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο για προστασία από το 2019-nCoV.
Πως δύναται να προφυλαχθεί κανείς και να αποτραπεί η μετάδοση μιας τέτοιας λοίμωξης;
Οι φορείς υγείας δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στο συστηματικό πλύσιμο χεριών, τη χρήση αντισηπτικών για καθαρισμό επιφανειών σε χώρους με νοσούντες, την αποφυγή επαφής με άτομα που νοσούν, όπως και την αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους σε περιόδους έξαρσης γριπώδους συνδρομής.
Η καλύτερη πρόληψη είναι η αποφυγή έκθεσης στον ιό.
Οι καθημερινές προληπτικές ενέργειες είναι ίδιες για όλους τους ιούς:
- Πλύνετε συχνά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Αν δεν είναι διαθέσιμο το σαπούνι και το νερό, χρησιμοποιήστε ένα απολυμαντικό χεριών με βάση το αλκοόλ.
- Αποφύγετε να αγγίζετε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας με άπλυτα χέρια.
- Αποφύγετε την στενή επαφή με άρρωστα άτομα.
- Μείνετε στο σπίτι όταν είστε άρρωστοι.
- Καλύψτε τον βήχα σας ή χρησιμοποιείστε χαρτομάντηλο και στη συνέχεια ρίξτε το στα σκουπίδια.
- Χρησιμοποιείστε μάσκα μιας χρήσεως αν είστε αδιάθετοι η βρίσκεστε σε χώρους με πιθανούς φορείς ιών.
- Καθαρίστε και απολυμάνετε αντικείμενα και επιφάνειες που χρησιμοποιούνται συχνά και από πολλά άτομα.