Άσθμα
Το άσθμα είναι μια χρόνια αναπνευστική πάθηση που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή και παροδική στένωση των βρόγχων, με αποτέλεσμα την εκδήλωση φαινομένων παροξυσμικής δύσπνοιας.
Η φλεγμονή του άσθματος καθιστά τους αεραγωγούς πιο ευαίσθητους σε εξωτερικά ερεθίσματα (όπως αλλεργιογόνα, καπνό και αναπνευστικές λοιμώξεις), οδηγώντας σε επεισόδια σύσπασης των μυών που περιβάλλουν τους αεραγωγούς (βρογχοςύσπαση), πάχυνση των τοιχωμάτων των βρόγχων και υπερπαραγωγή βλέννης.
Πέραν της δύσπνοιας, τυπικά συμπτώματα του άσθματος είναι ο βήχας και ο συριγμός, δηλαδή ο χαρακτηριστικός ήχος που δημιουργείται λόγω της δυσκολίας αναπνοής, ιδίως κατά την εκπνοή.
Η διάγνωση τίθεται με τη βοήθεια της κλινικής εικόνας, μετρήσεων της αναπνευστικής λειτουργίας (π.χ. σπιρομέτρηση), αλλά και εργαστηριακών εξετάσεων.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση τυπικά περιλαμβάνει τη χρήση φαρμάκων για τη χαλάρωση των μυών που περιβάλλουν τους αεραγωγούς (βρογχοδιασταλτικά) και την αντιμετώπιση της φλεγμονής των βρόγχων (εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή).
- Εργαστηριακές εξετάσεις για την πρόληψη και πρώιμη διάγνωση του άσθματος
- Γενική εξέταση αίματος: για τη συνολική εκτίμηση της κατάστασης του οργανισμού, αλλά συγκεκριμένα και για την ανίχνευση αυξημένου αριθμού ηωσινόφιλων κυττάρων στο αίμα (ηωσινοφιλία), ενός τύπου λευκών αιμοσφαιρίων που σχετίζεται με αλλεργικές αντιδράσεις και την παθογένεια του άσθματος. Η ηωσινοφιλία επιβεβαιώνεται με τη μικροσκόπηση επιχρίσματος περιφερικού αίματος.
- Επίπεδα ολικής ανοσοσφαιρίνης IgE: αυξημένα επίπεδα αυτού του τύπου ανοσοσφαιρίνης μπορεί να οφείλονται, μεταξύ άλλων, σε αλλεργικό άσθμα
- Έλεγχος αλλεργίας αναπνευστικού (ImmunoCAP): D001-Ειδ.IgE Dermatophagus pteron (CAP), D002-Ειδ.IgE Dermatophagus farinae (CAP), G002-Ειδ.IgE Αγριάδα (CAP), G006-Ειδ.IgE Φλέως ο Λειμώνιος (CAP), Τ009-Ειδ.IgE Ελιά (CAP), W019-Ειδ.IgE Περδικάκι officinalis (CAP), E001-Ειδ.IgE Πιτυρίδα γάτας (CAP), Τ023-Ειδ.IgE Ιταλικό Κυπαρίσσι (CAP), M006-Ειδ.IgE Alternaria alternata (CAP), M002-Ειδ.IgE Cladosporium herbarum (CAP), G012-Ειδ.IgE Καλλιεργήσιμη Σίκαλη (CAP), W006-Ειδ.IgE Κοινή Αρτεμισία (CAP), E005-Ειδ.IgE Πιτυρίδα σκύλου (CAP).
Πρόκειται για εξέταση ανίχνευσης στο αίμα ειδικών ανοσοσφαιρινών IgE έναντι συγκεκριμένων αλλεργιογόνων που προκαλούν συμπτώματα αναπνευστικής αλλεργίας και επεισόδια άσθματος.
- Επίπεδα α1-αντιθρυψίνης: η μέτρηση αυτής της πρωτεΐνης έχει ιδιαίτερη σημασία στη διάγνωση αναπνευστικών νοσημάτων και ηπατικής κίρρωσης. Συνιστάται σε περιπτώσεις που χρειάζεται να γίνει διαφορική διάγνωση μεταξύ άσθματος και άλλων αναπνευστικών νοσημάτων που οφείλονται σε ανεπάρκεια α1-αντιθρυψίνης.
- Επιπλέον εργαστηριακές εξετάσεις για την παρακολούθηση ασθενών με άσθμα
- Γενική εξέταση αίματος και επίπεδα IgE: για την παρακολούθηση της ανταπόκρισης στην αντιασθματική θεραπεία
- Επίπεδα θεοφυλλίνης: για τους ασθματικούς ασθενείς που λαμβάνουν θεοφυλλίνη, μέτρηση των επιπέδων του φαρμάκου χρησιμεύει στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας και την πρόληψη επιπλοκών της.
- Έλεγχος ηλεκτρολυτικής ισορροπίας (νάτριο, κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο), λειτουργίας νεφρών (ουρία, κρεατινίνη, GFR, γενική εξέταση ούρων) και ήπατος (SGOT, SGPT, γ-GT, αλκαλική φωσφατάση, ολική χολερυθρίνη): για την αξιολόγηση της γενικότερης κατάστασης του οργανισμού και την ανίχνευση τυχόν επιπλοκών της χορηγούμενης θεραπείας.
- Επίπεδα κορτικοστεροειδών: σε ορισμένες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η παρακολούθηση των επιπέδων των χορηγούμενων κορτικοστεροειδών προκειμένου να επιτευχθεί η βέλτιστη δόση της θεραπείας. Oι βασικές εξετάσεις παρακολούθησης θεραπείας χορήγησης κορτικοστεροειδών περιλαμβάνουν: Γλυκόζη αίματος (πρωί μετά από νηστεία 12 ωρών), Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c), Τριγλυκερίδια, Κάλιο ορού.
Παράλληλα συνίσταται έλεγχος σωματικού βάρους και καθημερινή μέτρηση αρτηριακής πίεσης. Σημειώνεται ότι ο έλεγχος πρέπει να ξεκινήσει προ θεραπείας και να συνεχίσει περιοδικά κατά τη θεραπεία με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού.
